بی بی خانوم :
آشنایی با خواص، مضرات و نحوه مصرف گیاه گلرنگ (زعفران مصنوعی)
گیاه گلرنگ یکی از گیاهان بومی ایران است که به آن زعفران تقلبی گفته می شود و در آشپزی نیز کاربرد دارد. گیاه گلرنگ خواص دارویی فراوانی داشته و در درمان برخی بیماری ها موثر است. از این گیاه در صنعت رنگرزی نیز استفاده میشود و به نام های مختلفی مانند گیاه رنگ، کاجیره، کاشفه، گل کافشه و … خوانده می شود.
در ادامه این بخش از بهداشت و سلامت با خواص گلرنگ، نحوه مصرف و مضرات استفاده از آن آشنا خواهید شد.
گیاه شناسی گلرنگ
گیاه گلرنگ به انگلیسی safflower به خانواده کاسنیان تعلق دارد و بومی مشرق زمین و یک ساله است اما در حال حاضر در بیشتر نقاط دنیا کشت می شود. این گیاه دارای برگ های پهن، گل هایی زرد تا نارنجی، ارتفاعی 60 سانتیمتری و ساقه ای خاردار است.گل های این گیاه به شکل منفرد، لوله ای است و شباهت با خارخسک دارد.
برگ های آن بدون دمبرگ پهن و موجدار با دندانه های منتهی به خارهای ظریف است. تکثیر گیاه گلرنگ از طریق کاشت دانه آن صورت می گیرد. این گیاه در خراسان، تبریز، اصفهان، قزوین و شمال غرب کشور کاشته می شود. خواص درمانی بسیاری را به این گیاه و روغنش نسبت می دهند و از مواد این گیاه در ساخت بیش از 1300 گونه دارو استفاده می شود.
طبع گیاه گلرنگ
طبیعت گیاه گلرنگ گرم و خشک است.
خواص دارویی درمانی گیاه گلرنگ
گیاه گلرنگ که به زعفران مصنوعی نیز شناخته می شود، علاوه بر خوش رنگ کردن غذا، کاربردهای دارویی درمانی نیز دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
در منابع خارجی، خواص بسیاری برای این گیاه عنوان شده است اما اغلب این خواص تایید نهایی نشده اند برای همین، فواید تایید شده را خواهیم گفت.
کاهش خطر سرطان
استفاده از گیاه گلرنگ در کاهش خطر سرطان و از بین بردن رادیکال های آزاد موثر است زیرا این گیاه سرشار از ویتامین ای است که خاصیت آنتی اکسیدان زیادی دارد.
مراقبت از سلامت قلب
روغن گیاه گلرنگ یکی از مهم ترین منابع اسیدهای چرب امگا 6 است که می تواند به حفظ تعادل سالم کلسترول در بدن کمک کند، و موجب کاهش احتمال ابتلا به آترواسکلروز، حمله قلبی و سکته مغزی می شود.
جلوگیری از دیابت
روغن گیاه گلرنگ به دلیل دارا بودن اسید چرب امگا 6 از بالا رفتن قند خون جلوگیری می کند و برای جلوگیری از دیابت بسیار مفید می باشد.
کاهش وزن
اسیدهای چرب امگا 6 موجود در گیاه گلرنگ به کاهش وزن کمک می کند و مصرف این اسیدها موجب می شود تا بدن به جای ذخیره چربی ها، آنها را بسوزاند. با اضافه کردن این روغن به برنامه غذایی می توانید به کاهش وزن خود سرعت بخشید.
خواص گلرنگ برای پوست
استفاده از روغن گیاه گلرنگ برای سلامت پوست مفید است زیرا این گیاه سرشار از اسید لینولئیک است که ارتباطی نزدیک با کیفیت و ظاهر پوست دارد. بر اساس تحقیقات این اسید برای از بین رفتن منافذ پوستی، درمان آکنه، تقویت بازسازی سلول های پوستی، کاهش زخم ها و سایر لکه های پوستی مفید می باشد.
برای کاهش چین و چروک، اگزما، التهاب و قرمزی پوست می توان به صورت موضعی از گیاه گلرنگ استفاده نمود.
خواص گیاه گلرنگ برای مو
گیاه گلرنگ به تقویت و شادابی موها کمک می کند، برای این منظور کافی است موها را ماسک تهیه شده با گیاه و روغن آن ماساژ دهید.
خواص گیاه گلرنگ برای بانوان
ازدیگر خواص گلرنگ تنظیم قاعدگی و تسکین درد و ناراحتی های قبل از عادت ماهانه است زیرا اسید لینولئیک در گلرنگ، پروستاگلاندین ها را در بدن تنظیم می کند که باعث نوسانات هورمونی و علائم شدید در طول قاعدگی می شود.
خواص گیاه گلرنگ برای آقایان
مصرف گیاه گلرنگ نیروی جنسی و حجم اسپرم مردان را افزایش می دهد و به درمان ناباروری کمک می کند.
دیگر خواص گیاه گلرنگ در طب سنتی
- گلرنگ برای درمان بیماری یرقان و زردی کودکان مفید است.
- گیاه گلرنگ خاصیت مسهلی دارد.
- از گیاه گلرنگ به عنوان مسکن استفاده می شود و برای کاهش درد مفید است.
- این گیاه برای تقویت اعصاب مفید می باشد.
- گیاه گلرنگ تعریق بدن را زیاد می کند و به خروج بلغم از بدن کمک می کند.
- گلرنگ خاصیت خلط آور دارد و در بهبود بیماری های ریوی مانند ذات الریه مفید است.
نحوه مصرف گیاه گلرنگ
در صورت نیاز به استفاده از گیاه گلرنگ، بهتر است روش صحیح آن را بدانید، به چند روش میتوانید این گیاه را مصرف کنید:
- برای تهیه جوشانده درمانی این گیاه ا هدف رفع انواع مشکلاتی که در بالا اشاره شد، می توانید 20 گرم گل و میوه گلرنگ را در یک لیتر آبجوش بریزید و بگذارید آرام بجوشد تا حجم آن به یک سوم حجم اولیه برسد. سپس آن را صاف نموده و سه بار در روز مصرف کنید.
- می توانید برای معالجه یرقان و شست و شوی چشم نیم گرم گل خشک گلرنگ را در یک لیوان آب خیسانده و از آن استفاده نمایید.
- برای درمان یبوست بیست گرم از تخم گلرنگ را کوبیده، شیره آن را بگیرید. سپس با شکر سرخ و یا عسل بخورید.
- برای تقویت نیروی جنسی انجیر را خیسانده و سپس شیره تخم گلرنگ را گرفته با آبی که در آن انجیر خیسانده اید، مخلوط کنید و آن را با شکر و یا عسل بخورید.
عوارض و مضرات گیاه گلرنگ
مثل تمام موارد مشابه، این گیاه هم در کنارخواص و فوایدی که دارد، عوارضی را شامل میشود از قبیل:
- مصرف دانه و یا گُل گلرنگ در دوران بارداری خطرناک بوده و ممکن است سقط جنین را در پی داشته باشدو در دوران شیردهی توصیه نمی شود.
- اگر به گیاهان خانواده آستراسه مانند آفتابگردان، گل داوودی، همیشه بهار و… حساسیت و آلرژی دارید، باید از مصرف گلرنگ خودداری نمایید.
- گلرنگ برای افراد دارای زخم معده و یا هموروئید مضر است زیرا خاصیت رقیق کنندگی داشته و لخته شدن و توقف خون ریزی را به تاخیر می اندازد.
- گیاه گلرنگ به دلیل داشتن خاصیت رقیق کنندگی با داروهای رقیق کننده و ضد انعقاد خون مانند آسپیرین، وارفارین، دیکلوفناک، ناپروکسن، ایبوپروفن و… تداخل دارد و نبایستی با هم مصرف شوند.
- مصرف گلرنگ دو هفته قبل از انجام هرگونه عمل جراحی ممنوع است زیرا باعث خونریزی بیش از حد بعد از جراحی می شود.