غذاهای محلی کرمان؛ وای که چه مزه ای دارن

بی بی خانوم :

لیست غذاهای خوشمزه و محلی معروف کرمان

کرمان از شهرهای کویری در جنوب ایران است که دارای جاذبه های کردشگری و توریستی بی نظیری در دل کویر می باشد. این استان به واسطه تنوع غذایی بالا خوشمزه ترین غذاها را در خود جای داده است. انواع خورشت ها، آش، پلو و خورش، آبگوشت، از این نوع غذاهای سنتی در این استان می باشد.

ناگفته نماند که زیره و کشک در طبخ غذاهای محلی کرمان کاربرد بسیار زیادی دارد. چنانچه علاقه مند به آشنایی با فرهنگ غذایی استان کرمان می باشید در این بخش از آشپزخانه ما را همراهی نمایید تا با انواع غذاهای محلی این خطّه آشنا شوید.

قاووت

قاووت یک معجون بسیار قوی و خوشمزه است که به دو صورت درست می شود و جزو تنقلات مفید به شمار می رود. در تولید نوع اول:از دانه های گوناگون مانند تخم خرفه، خشخاش، بذر کتان، هل باد و رسمی، قهوه بندری، دارچین، موردانه، سیاه دانه، تخم کاهو، جدوا، شکر استفاده می شود.

و در روش دوم از بذر کتان، سیاه دانه، خشخاش، تخم خرفه، دارچین، قهوه، پسته، بادام، گردو، نارگیل، تخم آبگردان، تخم خربزه، تخم کدو و تخم هندوانه استفاه می شود. قاووت هم با آب، هم با چای و هم با شیر به عنوان یک میان وعده استفاده می شود.

فالوده کرمانی

فالوده را می توان در همه شهرها تجربه کرد ولی فالوده ی شیراز و کرمان و یزد بیشتر شناخته شده است. ولی فالوده ی شیراز بسیار معروف است. در کرمان تهیه ی فالوده به این ترتیب است که در آن از رشته استفاده نمی کنند بلکه به شکل گوی است و شکر و آب گلاب و عرق نعنا به شیره ی آن می افزایند. البته افزودن خاکشیر و تخم شربتی هم اختیاری است.

حلوای پسته

پسته خشکباری بسیار مغذی است ولی ترکیب آن با شیرینی و شکر و هل و زعفران و تبدیل آن به حلوا یک چیز دیگر است. حلوای پسته ی کرمان از سوغاتی ها و شیرینی های خوشمزه ای است که فقط متخصصان و قنادان متبحر می توانند آن را بپزند. در تهیه آن آرد، کره، پسته، شکر، زعفران، هل، گل سرخ و گلاب به کارمی رود.

کماچ سهن

از شیرینی هایی که در جشن ها و مراسمات و عید ها پخته می شود کماچ می توان به کماچ اشاره کرد. برای تهیه ی آن آرد جوانه ی گندم یا سهن، مایه خمیر، ادویه مخصوص، شک، خرمای له شده، روغن محلی یا کره و گردوی آسیاب شده نیاز است. داخل کماچ را با مغز پر کرده و میتوان به عنوان یک میان وعده مغزی استفاده کرد. این شیرینی برای بچه ها بسیار مفید است و میتوان در خانه هم آن را تهیه کرد.

نان پر

نان پر، از شیرینی های سنتی کرمان است که با وسیله ای به نام پر، بر روی شیرینی ها طرح و نقشی ایجاد می کنند. پر وسیله ای است که با قسمت محکم آن بر روی شیرینی ها طرحی ایجاد می کردند و برای همین به این نام معروف شده است.

کلمپه

کلمپه، جزو شیرینی خشک و محبوب و به عنوان یک سوغاتی از استان کرمان بشمار می رود و دور از هوا باید نگه داری شود تا کیفیت خود را از دست ندهد. این شیرینی از ترکیب آرد، شیر، بکینگ پودر، زرده تخم مرغ و روغن جامد درست می شود و درون آن با خرما، روغن محلی و گلاب پرمی گردد.

سوهان زرند

سوهان زرند در شهر زرند تولید می شود که بسیار ترد و نازک است و در پخت آن از جوانه ی گندم استفاده می کنند. زادگاه اصلی سوهان به زرند برمیگردد ولی در کرمان نیز طرفداران مخصـوص به خود را دارد و در آنجا نیز پخته میشود.

قطاب

خاستگاه اصلی قطاب متعلق به یزد می باشد ولی قرابت کرمان و یزد با هم سبب شده تا فرهنگ مشترک غذایی بین این دو شهر صورت گیرد. غذاها و شیرینی های تهیه شده در کرمان در یزد نیز پخته می شوند اما کمی تفاوت در نحوه ی پخت هر کدام وجود دارد

برای درست کردن قطاب به مقداری ماست شیرین، آرد، گردوی آسیاب شده، روغن مایع، پودر قند، هل، دارچین و شکر نیاز است.

آش روزه

پخت آش روزه از جمله غذاهای محلی پرطرفدار در مراسم مذهبی کرمان است که در مساجد و حسینیه ها پخته و پخش می گردد. قبل از شروع ماه رمضان چندین نفر در کوچه ها رفته و به جمع‌آوری وسایل مورد نیاز آش می پردازند و سپس اقدام به پخت آن می کنند. ترکیبات این آش خوشمزه شامل جو پوست کنده، نخود، لوبیا، عدس، سبزی آش، نعنا، پیاز داغ و کشک می باشد. کرمانی ها معتقدند خوردن این آش ثواب دارد و گرفتن روزه را سهل و آسان می کند.

آش اوماج

آش اوماج در مناطق زیادی از کشورمان پخته می شود. در کرمان این آش با نام های دیگری از قبیل اوماچو آش یا آش آماج شناخته شده است. در یزد نیز آش اوماج با نام آش شولی معروف است این آش از مخلوط آرد، چغندر، پیاز، عدس، نعنا خشک، قره قروت یا سرکه، سبزی آش و ادویه های مخصوص مانند زیره سیاه دانه، می تخم، کسرک می باشد.

آش گندم شیر

این آش اغلب به صورت پیش غذا سرو می شود و در پخت آن بیشتر از بلغور گندم استفاده می کنند. بلغور گندم بسیار مقوی و برای سیستم گوارشی نیز مفید است. این آش به دلیل دارا بودن بلغور به عنوان یک تسکین دهنده عمل می کند. مواد لازم برای این آش شامل بلغور گندم با شیر، نخود، پیاز، رشته آش، کشک، سیر، نعنا داغ، ادویه و گوشت خرد شده می باشد.

آش رشته

آش رشته از آش های پرطرفداری است که در همه نقاط با دستوری متفاوت طبخ می گردد. در کرمان نیز این آش با یک دستور پخت متفاوت پخته می شود. کرمانی ها در این آش کوفته ریزه هایی کوچک می ریرند و بعد آن را با سرکه یا شربت سکنجبین میل میکنند. اندازه ی کوفته ریزه ها در حد یک فندق می باشد و داخل آن هم یک عدد هل سیاه میگذارند و در روغن سرخ می کنند و در مراحل آخر پخت هم کمی سکنجبین در آش می ریزند.

آبگوشت بز قورمه

بز قورمه را هم به صورت آبگوشت و هم خورشت برای برنج می توان استفاده کرد. البته شاید بعضی از اشخاص آن را با حلیم بادمجان اشتباه بگیرند. چرا که این دو غذا از لحاظ ظاهر مشابه هم هستند ولی هر کدام دارای طعم ومزه ی مخصوص به خود می باشد. آبگوشت بز قورمه با گوشت پرچرب گوسفندی پخته می شود و در پخت آن از سیر، نخود، پیاز و ادویه جات استفاده می کنند. البته بعضی ها هم کشک، گردو، زیره و سیب زمینی هم به آبگوشت اضافه می کنند.

کله جوش کرمانی

به جرآت می توان گفت کله جوش کرمانی یکی از خاص ترین کله جوش هایی است که شاید در عمرتان می توانید بخورید چرا که طرز تهیه آن با سایر شهر ها بسیار متفاوت است. بنابراین حتی چنانچه در محل زندگیتان کله جوش مرسوم است حتما اگر گذرتان به کرمان افتاد در این منطقه نیز طعم بی نظیر آن را بچشید.

خورشت به

یکی از غذاهای محلی خوشمزه کرمان خورش به نام دارد که با استفاده از به و آلو بخارا تهیه می شود و طرفداران بسیار زیادی در این منطقه به خود اختصاص داده است. علاوه بر آلو بخارا وبه مواد دیگری همچون پیاز، گوشت، زعفران، شکر، آبلیمو، ادویه نیز در پخت آن بکار می رود.

قاتق گوشت

مجموعه ای از انواع غذاهای محلی کرمانی که قاتق ها نام دارند نه تنها جزو غذاهای بسیار مقوی بشمار می روند بلکه روش تهیه بسیار آسانی نیز دارند. در تهیه این غذای خوشمزه موادی همچون پیاز، آرد نخودچی، ادویه، گوشت چرخ کرده، زیره، تخم شوید و… بکار بره می شود.

ناگفته نماند که اگرچه قاتق هایی همچون قاتق بابونه، مرزنجوش، شنبلیله دیگر به مانند گذشته رایج نیستند ولی قاتق گوشت همچنان جایگاه خود را در میان اهالی کرمان حفظ کرده است.

کشک کدو

کشک کدو از آن دسته غذاهای محلی کرمان است که شاید تا به حال به گوشتان نخورده باشد اما باید بدانید این غذای خوشمزه می تواند از لحاظ محبوبیت با کشک بادمجان برابری کند چرا که حتی اگر کدو دوست نداشته باشید با خوردن کشک کدو شیفته طعم کدو خواهید شد. برای تهیه این غذای خوشمزه نیاز به موادی همچون کدو سبز، کشک، سیر، مغز گردو، نعنا داغ و… دارید.

کباب زرگری

کرمانی ها زمانی که ماهیتابه های نچسب و تفلون هنوز وجود نداشت به جای اینکه کباب تابه ای بخورند، طرفدار پرو پا قرص کباب زرگری بودند. بعد از خانه های کرمان، پای این غذای خوشمزه به رستوران های این منطقه نیز باز شد. برای تهیه این غذای خوشمزه نیاز به موادی همچون پیاز، گوشت چرخ کرده گوسفندی، سیب زمینی، گوجه فرنگی و… می باشد.

گیپا کرمانی

گیپا یکی دیگر از غذاهای سنتی کرمان است که در گذشته فقط قشر اعیان و طبقه بالا آن را میخوردند. البته این غذا به دلیل داشتن سیرابی یا شکمبه گوسفند داخل ترکیباتش مورد پسند یه عده می باشد و با ذائقه برخی افراد سازگاری ندارد.

خورشت آلوچه

خورش آلوچه یکی از اصیل ترین غذاهای کرمان به شمار می رود و در طب سنتی خواص بسیار زیادی برای آن عنوان شده است. در تهیه این خورش خوشمزه از موادی همچون لوبیا چیتی، جعفری و گشنیز خشک، آلوچه خشک، پیاز، گوشت، آب لیمو، ادویه جات بکار برده می شود. از آنجایی که بخاطر وجود آلوچه در این غذا طعم آن به ترشی می زند، در صورت اینکه علاقه ای به ترش بودن زیاد آن ندارید می توانید از انواع شیرین آلوچه داخل آن استفاده نمایید.

چغوک بریزو

چغوک بریزو یکی از غذاهای محلی متفاوت استان کرمان می باشد که در بین مردم این منطقه از محبوبیت خاصی برخوردار است. تهیه این غذا بسیار بی دردسر است و شما به راحتی می توانید آن را درست کنید. در تهیه این غذا موادی همچون پیاز، سیب زمینی، رب گوجه فرنگی، گوشت چرخ کرده و… بکار می رود.

آبگوشت زیره

آبگوشت زیره مخصوص استان کرمان است و جزو آبگوشت هایی است که در آن هیچ حبوباتی ریخته نمی شود و فقط با گوشت پرچرب گوسفندی، سیر، پیاز، ادویه، رب و زیره پخته می شود. البته بنا به سلیقه عده ای به آن مرزه یا ترخون هم اضافه می کنند. این آبگوشت به علت داشتن زیره ی بسیار به این نام معروف است.

آبگوشت متنجنه

آبگوشت متنجنه در مراسم های مذهبی طبخ می شود. این آبگوشت بنام آبگوشت امام حسین معروف است. آبگوشت خوشمزه متنجنه با سایر آبگوشت ها کمی تفاوت دارد. برای پخت این آبگوشت به گوشت گردن یا سردست به همراه دنبه، نخود، لوبیا، پیاز، سبزی معطر خشک شده، برگ زردآلو، برگ هلو، رب گوجه فرنگی، مغز گردو، لیمو امانی، زیره و ادویه نیاز است. این آبگوشت در زمان های قدیم در دیگ های مسی در شب های ماه محرم پخته می شد.

آبگوشت بادمجان و کشک

این آبگوشت یک غذای کاملا مقوی است و از ترکیب گوشت قرمز، نخود، لوبیا سفید، سیب زمینی، چغندر، پیاز، بادمجان و کشک ساییده شده درست میشود و برای پخت به زمان بیشتری نیاز دارد و با خیار بسیار دلچسب می شود. خیار و چغندر گرمی بادمجان را معتدل تر می کنند.

پرچو، پیتو و پتری

پرچو، پیتو و پتری یک غذای خوشمزه و مغذی است که از سه بخش درست شده است. عدس، نخود، ارزن، چغندر و سرکه مواد اصلی این غذا را تشکیل می دهند. به آب پاچه پیتو می گویند. پتری هم یک نان است که در پشت تابه پخته و میل می کنند.

زیره پلو

شاید ضرب المثل معروف “زیره به کرمان بردن” را خیلی شنیده اید، همانطور که از ضرب المثل بر می آید زیره متعلق به کرمان است. اگرچه زیره در کنار بیشتر غذاهای کرمانی نیز دیده می شود ولی امکان حذف از غذا نیز وجود دارد. زیره پلو همیشه باید زیره داشته باشد. زیره پلو غذای اصیل و سنتی کرمان است که با گوشت گوسفند، مرغ یا بدون گوشت هم پخته می شود.

اشکنه کرمانی

یکی از غذاهای سنتی پرطرفداری که در اکثر شهرهای ایران پخته می شود و بیشتر در وعده شام سرو می کنند اشکنه نام دارد. اشکنه در عین اینکه روش پخت ساده ای دارد در هر شهری به سبک منحصر به فردی پخته می شود و همین ویژگی باعث جذابیت آن شده است. جالب است بدانید در کرمان این غذا را با استفاده از موادی همچون تخم مرغ، رب گوجه، ترخون، سیب زمینی، پیاز و… تهیه می کنند.

مجور کدو

مجور کدو یکی از مقوی ترین غذاهای محلی کرمان به شمار می رود و یکی از به صرفه ترین غذاها محسوب می شود. به جرآت می توان گفت که مجور کدو یکی از خوشمزه ترین غذاهایی می باشد که با کدو پخته می شود. در تهیه این غذای خوشمزه موادی همچون کدو، تخم مرغ، روغن مایع، پنیر سفید، شوید خرد شده و… بکار برده می شود.